NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’da barışa hazırlandığına dair herhangi bir işaret olmadığını belirterek, “Daha fazla çatışmaya hazırlanmalıyız. Rusya, Birinci Dünya Savaşı’ndan bu yana benzeri görülmemiş bir şekilde cepheye çok sayıda asker göndermeye devam ediyor.
Çin ise Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ilk yılında “krizin siyasi çözümüne” ilişkin 12 maddelik bir açıklama yaptı.
İşgalin birinci yıldönümünde Birleşmiş Milletler, Rusya ve Moskova’dan askerlerini Ukrayna’dan çekmelerini ve savaşı durdurmalarını istedi.
NATO Genel Sekreteri, Belçika’nın Flaman kamu yayın kuruluşu VRT’de yayınlanan röportajında Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ilk yılındaki gelişmeleri değerlendirdi.
Rusya’nın Ukrayna’da yeni bir geniş çaplı saldırı başlatıp başlatmayacağı sorusuna Stoltenberg, hiçbir koşulda Putin’in barış istediğine dair herhangi bir işaret olmadığını söyledi.
Moskova hükümetinin Birinci Dünya Savaşı’ndan bu yana cepheye görülmemiş sayıda asker gönderdiğine işaret eden Stoltenberg, “Daha fazla çatışmaya hazırlanmalıyız” dedi.
Genel Sekreter şöyle devam etti:
“Rus saldırılarını püskürtmek için Ukrayna’nın Batılı ülkelerin desteğine ihtiyacı var. Müttefikler sürekli olarak hangi silahları tedarik edebileceğimize bakıyorlar, ancak şu anda Ukrayna’da bulunan silahlar için yeterli cephane sağlamak daha önemli. Bu bir yıpratma savaşı, lojistik bir savaş.”
Stoltenberg, Ukrayna’daki savaşın ne zaman sona erebileceği konusunda herhangi bir tahminde bulunmayı reddetti.
Ancak Genel Sekreter’e göre NATO, savaş bittiğinde tarihin tekerrür etmemesini istiyor.
Önce 2008’de Gürcistan’ın işgalinin, ardından 2014’te Kırım’ın ilhakının ve şimdi de Ukrayna’da topyekun savaşın yaşandığına işaret eden Stoltenberg, “Öncelikle Ukrayna’nın yeni saldırıları durduracak teçhizata ve işçilere sahip olduğundan emin olmalıyız. Putin, diğer ülkelerin ne yapacağına karar verebileceği bir Avrupa istiyor ki bu kabul edilemez. Rus saldırganlık modelini durdurmalıyız” dedi.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, Putin’in ABD ve Avrupa’dan Ukrayna’ya yapılan silah sevkiyatlarına karşı nükleer silah kullanma ve misilleme yapma tehdidinde bulunduğunu hatırlatarak, şu yanıtı verdi:
“Şu anda Rusya’nın gerçekten nükleer silah kullanmak isteyeceğine dair bir işaret görmüyoruz. Yakın bir tehdit yok, ancak Rusya’nın nükleer silahlardan arınma konusunda adım adım geri çekilmesi pervasızca. Nükleer silahların kullanılması kesinlikle kabul edilemez ve bir nükleer savaşın kazananı asla olmayacak.”
‘NATO, Rusya ile savaş halinde değil’
NATO’nun şu anda Rusya ile savaş halinde olmadığını savunan Stoltenberg, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bunun tamamen saldırganlıkla ilgili olduğunu unutmayın. Rusya başka bir ülkeye saldırıyor. Bu uluslararası hukuka aykırıdır. Ukrayna’nın kendini savunma hakkı vardır. Yasal savunma hakkı BM Şartı’nda yer almaktadır. Ukrayna’da NATO askeri yok ama biz onları destekliyoruz. Hukuki müdafaa hakkı konusunda Ukrayna’yı desteklemek hakkımızdır. Bu bizi çatışmanın bir parçası yapmaz.”
Çin hükümetinin Rusya ve Ukrayna’nın ortasında barış müzakerelerini başlatma girişimini hatırlatan Stoltenberg, bunu “inandırıcı bulmadığını” vurguladı.
Genel sekreter, “Çin, Rus saldırganlığını en ufak bir şekilde bile kınamak istemedi” dedi.
Çin ile Tayvan arasındaki gerilime isim vermeden değinen Stoltenberg, “Pekin yönetimi, Putin’in ödemesi gereken bedel dışında potansiyel olarak ne fayda sağlayabileceğini bilmek için bu savaşı yakından izliyor. Avrupa’da yaşananlar Asya’nın güvenliği için de önemli” dedi.
Çin’den barış görüşmelerine davet
Çin yönetimi, Rusya ve Ukrayna’yı çatışmalarda nükleer silah kullanmamaya ve bir an önce barış görüşmeleri için masaya oturmaya davet etti.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ilk yılında Pekin yönetimi “krizin siyasi çözümü” konulu 12 maddelik bir bildiri yayınladı.
Çin Dışişleri Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan açıklamada, tüm taraflardan Rusya ve Ukrayna’nın bir an önce diyalog başlatmasına destek olmaları istendi.
Açıklamada, Çin’in sadece nükleer silah kullanımına değil, aynı zamanda konuşlandırma tehdidine de karşı çıktığı vurgulandı.
Çin hükümetinden yapılan açıklamada, sivillerin korunması gerektiğinin altı çizilerek, “Çatışmanın tarafları, uluslararası insancıl hukuka sıkı sıkıya bağlı kalmalı ve sivillere veya sivil tesislere saldırmaktan kaçınmalıdır.”
